Uskrs ili Vaskrs - Pravilno je?

Ako ste u dilemi kako treba pravilno jedni drugima da čestitate praznik, treba da znate da je razlog pre svega uticaj različitih kulturnih tradicija.

Republika Srpska 08.04.2018 | 07:14 Hristos vaskrse, Hristos vaskrs, Hristos voskrese, Hristos vaskrese, Hristos voskrse su sve pozdravi koje možemo čuti prilikom čestitanja najvećeg hrišćanskog praznika. 

Ovaj praznik je u našem narodu poštovan od davnina i predstavlja dan kada je Isus Hristos nakon raspeća na krstu, trećeg dana vaskrsnuo iz mrtvih.

Ako ste u dilemi kako treba pravilno jedni drugima da čestitamo, treba da znate da je to zbog raznih uticaja kulturnih i vremenskih tradicija, u kojima smo se nalazili. Tako danas imamo Uskrs - srpsko narodno, Vaskrs - staro srpsko književno i crkveno i Voskresenije današnje srpsko crkveno.

Prema današnjem opšteprihvaćenom rečniku matice srpske, najpravilnije bi bilo reći: "Hristos vaskrse"! Pored toga ispravno je i "Hristos voskrese".  

Izvorni oblici reči kao što su Vaskrs, Vaskrsenije, Vaskrsnuti, Vaskrse potiču iz starog srpkog crkvenog i književnog jezika. Ove reči u prevodu označavaju uskrsnuće, odnosno ustajanje iz mrtvih i ponovno oživljavanje.

Takozvani srpskoslovenski jezik, odnosno srpska redakcija staroslovenskog jezika, nastala je u vreme kada su Srbi primili slovensko bogosluženje i slovensku pismenost, tokom X veka. Od tada pa do prvih decenija XV veka, Srbi su pomenute reči izgovarali sa poluglasnikom iza početnog "V", a od XV veka pa nadalje izgovaraju ih sa "A". Dakle to je reč Vaskrs.

Negde od sredine XVIII veka do danas ruskoslovenski jezik se upotrebljava u Srpskoj pravoslavnoj crkvi kao zvaničan crkveni jezik. U tom crkvenom jeziku reči o kojima govorimo izgovaraju se na ruski način, sa "O" u prvom slogu, Voskresenije, Voskresnuti, Voskrese.

Reč Uskrs pripada srpskom narodnom jeziku, u kojem je u veoma davno vreme početno "U" dobijeno od starog početnog "V".

Tako da je potpuno ispravno i u duhu našeg srpskog jezika i pravoslavlja čestitati i Usrks, kao i Vaskrs. 

(Telegraf.rs)